Y học cổ truyền luôn mang đến những bất ngờ từ những cây thuốc trong tự nhiên. Cây xó nhà là một ví dụ điển hình với tác dụng bổ máu, trị thương máu tụ sưng hiệu quả.

• Tiểu sử thần y tái thế Trung Quốc Hoa Đà
• Mách bạn bài thuốc y học cổ truyền trị đau nhức xương khớp
• Bài thuốc trị bệnh từ vị thuốc mẫu đơn bì

Cây xó nhà: Thuốc bổ máu dễ kiếm cho mọi nhà

Cây xó nhà là loại cây nhỡ, cao tới 10m, to 30cm, có các tên gọi khác như huyết giác, trầm dứa; mọc hoang ở các vùng núi đá khắp cả nước. Gốc cây thẳng, hóa gỗ ở một số thân già, rỗng giữa màu đỏ nâu, nhánh có sẹo. Lá cứng, hình lưỡi kiếm, màu xanh tươi, mọc cách, không có cuống. Thường chỉ còn một bó lá tụ tập trên ngọn. Lá rụng để lại trên thân một sẹo.

Hoa tụ từng 2-4 hoa gần nhau, cụm hoa mọc thành chùm dài tới 1m. Hoa nhỏ, đường kính 7-8 mm, màu lục vàng nhạt. Quả mọng hình cầu, đường kính chừng 1 cm. Khi quả chín có màu đỏ, chứa 3 hạt. Hạt hình cầu, đường kính 6-7 cm.

Giảng viên Y học cổ truyền – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho hay, cây xó nhà tính bình, vị đắng chát, có tác dụng hoạt huyết, chỉ huyết, sinh cơ hành khí, được dùng chữa bị thương máu tụ sưng bầm, bong gân, đòn ngã tổn thương, đau nhức xương… Dùng sắc uống hoặc ngâm rượu xoa bóp.

Bộ phận dùng làm thuốc là phần thân hoá gỗ màu đỏ gọi là huyết kiệt ở những cây già. Chặt về phơi khô là dùng được.

Cây xó nhà

Bài thuốc thường dùng trị bệnh có cây xó nhà

Thuốc bổ máu: Huyết kiệt 100g, ngải cứu 20g, vừng đen 30g, gạo nếp rang 10g, hà thủ ô 100g, hoài sơn 100g, đỗ đen sao cháy 100g, quả tơ hồng 100g. Tất cả tán bột trộn với mật làm thành viên, ngày dùng 10 – 20g.  Dùng liền 10 ngày.

Điều trị bị thương tụ máu do phong thấp đau nhức hay té ngã: Huyết kiệt 15 g, huyết dụ cả lá, hoa, rễ 30g, sắc uống. Dùng 7-10 ngày.

Ngoài ra bạn cũng có thể dùng bài thuốc khác như: Huyết kiệt 20g, thiên niên kiện 20g, quế chi 20g, đại hồi 20g, gỗ vang 40g, địa liền 20g. Tất cả các vị đem tán nhỏ, cho thêm 500ml rượu 30 độ, ngâm trong một tuần, sau đó lấy ra vắt kiệt, bỏ bã. Dùng bông tẩm rượu thuốc bôi và xoa bóp chỗ đau.

Tác dụng thông huyết ứ, giảm đau khi bị bong gân: Huyết kiệt, địa liền, thiên niên kiện, quế chi, đại hồi, mỗi vị 20g. Tất cả tán nhỏ, ngâm trong 500ml rượu trắng trong 1 tuần. Dùng khi bị bong gân, bạn rót rượu thuốc ra chén nhỏ, lấy một miếng bông thấm rượu thuốc bôi vào chỗ đau, xoa bóp trong 15 phút. Dùng liền 3- 5 ngày, ngày làm 3 lần.

Rượu xoa bóp có tác dụng giảm đau, làm khí huyết lưu thông, giãn gân cơ trong các trường hợp bị sưng tấy đau, chấn thương bầm máu: Huyết kiệt 40g, thiên niên kiện 20g, ô đầu 40g, địa liền 20g, đại hồi 12g, long não 15g, quế chi 12g. Tán nhỏ tất cả các vị thuốc, ngâm với một lít rượu trong một tuần. Sau đó đem lọc bỏ bã, thêm rượu cho vừa đủ một lít. Xoa nhẹ nhàng lên chỗ bị sưng đau.

Mặc dù vị thuốc xó nhà mang lại những tác dụng có lợi nhất định nhưng không vì thế mà bạn chủ quan tự ý sử dụng. Bởi những thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, bạn vẫn lên đến các cơ sở y tế, phòng khám đông y uy tín để được điều trị tốt nhất.

Nguồn: benhhoc.edu.vn