Hỏi đáp chuyên gia về bệnh xơ vữa động mạch

Bệnh xơ vữa động mạch là căn bệnh thường gặp ở người cao tuổi và có nguy cơ trẻ hóa nhưng không phải ai cũng hiểu biết hết về căn bệnh này.

Hỏi đáp chuyên gia về bệnh xơ vữa động mạch

Bệnh xơ vữa động mạch là một bệnh rất phổ biến ở người lớn tuổi ở các nước phát triển và đang xu hướng gia tăng ở nước ta. Để người bệnh có thể hiểu rõ hơn về căn bệnh này thì bạn có thể tham khảo thông tin từ các chuyên gia chữa bệnh học chuyên khoa đang công tác tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur để tìm hiểu rõ hơn về bệnh lý này.

Hỏi: Chào chuyên gia, xin chuyên gia cho biết thế nào là bệnh xơ vữa động mạch?

Trả lời:

Theo tổ chức Y tế thế giới “bệnh vữa xơ động mạch là sự phối hợp những biến đổi của lớp nội mạc động mạch (lớp áo trong) bao gồm sự tích tụ tại chỗ các lipid, phức hợp glucid, máu và các sản phẩm của máu, tổ chức xơ và calci kèm theo những biến đổi lớp trung mạc (lớp áo giữa)”.

Hỏi: Được biết hiện nay xu hướng xơ vữa động mạch ngày càng gia tăng. Vậy chuyên gia có thể cho độc giả biết có những yếu tố nguy cơ nào khiến xơ vữa động mạch tăng cao như vậy?

Trả lời: Bệnh xơ vữa động mạch có nhiều yếu tố nguy cơ, sau đây là các yếu tố chính:

Tuổi: càng nhiều tuổi, bệnh xơ vữa động mạch càng phát triển và càng nặng.
Giới: nữ có tổn thương vữa xơ chậm hơn nam từ 10 đến 15 năm, biến chứng của bệnh cũng xuất hiện chậm hơn. Nhưng sau tuổi mãn kinh, tiến triển của bệnh như nhau ở cả 2 giới.
Yếu tố di truyền: gia đình có bố mẹ nhồi máu cơ tim, tai biến mạch não thì nguy cơ mắc bệnh ở con tăng gấp 2 lần.
Rối loạn lipid máu: chế độ ăn nhiều mỡ động vật, thực phẩm chứa nhiều cholesterol như trứng, gan, nội tạng…làm tăng nồng độ cholesterol máu, nồng độ cholesterol máu càng cao thì tỷ lệ mắc VXĐM và tai biến của bệnh càng nhiều.
Bệnh tăng huyết áp: Bệnh tăng huyết áp và xơ vữa động mạch là hai bệnh hay phối hợp với nhau, thúc đẩy sự phát triển của bệnh và khiến biểu hiện lâm sàng càng phức tạp. Tăng huyết áp làm tổn thương nội mạc do áp lực dòng máu cao, liên tục, làm tăng tính thấm thành mạch đối với các lipoprotein máu. Vì vậy, xơ vữa động mạch càng dễ phát triển, dễ hình thành tai biến.
Thuốc lá: oxyd cacbon làm giảm cung cấp oxy cho mô, làm tổn thương nội mạc động mạch, nicotin kích thích hệ thần kinh giao cảm làm tăng nhịp tim, tăng công cơ tim và co mạch ngoại vi gây tăng huyết áp. Thuốc làm làm tăng kết tập tiểu cầu, dễ hình thành huyết khối.
Bệnh đái tháo đường: bệnh gây rối loạn lipid máu (tăng LDL, VLDL, triglycerid, giảm HDL) làm tế bào nội mạc giảm khả năng tổng hợp PGI2 là một chất giãn mạch. Bệnh làm tăng nguy cơ tử vong do nhồi máu cơ tim lên 3,9 lần so với người có đường máu bình thường.
Trạng thái ít vận động thể lực, stress..đều tăng khả năng mắc xơ vữa động mạch.

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh xơ vữa động mạch

Hỏi: Vậy hiện nay trong y học, phác đồ điều trị bệnh xơ vữa động mạch là gì thưa chuyên gia?

Trả lời: Theo các chuyên gia Hỏi đáp bệnh học, vì nguyên nhân gây bệnh đến nay chưa xác định rõ nên chưa có cách điều trị cơ bản, chưa có thuốc làm mất đi các mảng vữa xơ. Hướng can thiệp cho đến nay chủ yếu là:

– Dự phòng bậc 1: hạn chế sự hình thành, phát triển của bệnh thông qua chế độ ăn khoa học, hợp lý và giải quyết các yếu tố nguy cơ. Điều trị biến chứng khi xảy ra.

– Dự phòng bậc 2 để tránh tái phát, bằng các cách:

Điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý

Tổng lượng calo dưới 2500 calo/ngày. Nếu thừa cân, béo phì thì cần giảm calo đầu vào, đưa chỉ số khối cơ thể (BMI) xuống khoảng 22.

Giảm ăn mỡ động vật, tăng dầu thực vật. Giảm ăn thức ăn chứa nhiều cholesterol như lòng đỏ trứng, nội tạng động vật…
Xen kẽ đạm động vật và đạm thực vật.
Ăn rau quả, thức ăn chứa nhiều vitamin, hạn chế thức ăn đóng hộp.
Ăn giảm muối nếu có bệnh tăng huyết áp kèm theo.

Giải quyết yếu tố nguy cơ

Không hút thuốc lá, hạn chế rượu, bia.
Tăng cường luyện tập thể thao.
Sinh hoạt điều độ: kết hợp lao động, tập thể thao và nghỉ ngơi.
Kiểm soát huyết áp: ăn giảm muối và dùng thuốc theo hướng dẫn của thầy thuốc, nhằm đạt mục tiêu đưa huyết áp dưới 130/85 mmHg cho người thanh niên, trung niên hoặc có bệnh đái tháo đường và đưa huyết áp dưới 140/90 mmHg cho người lớn tuổi
Điều chỉnh tình trạng rối loạn lipid máu: thay đổi chế độ ăn hợp lý, nếu không hiệu quả phải dùng thuốc. Mục tiêu điều trị: Điều trị bệnh đái tháo đường: kiểm soát tốt đường máu bằng chế độ ăn, thuốc nhằm mục tiêu: glucose máu < 6,1 mmol/l, HbA1c < 7%.
Dùng thuốc bảo vệ thành mạch: vitamin C, P… làm tăng sức bền thành mạch.

Bệnh nhân nên đến các trung tâm Y tế để điều trị bệnh xơ vữa động mạch

Điều trị khi có biến chứng hẹp tắc động mạch

Đây là những biến chứng cấp tính cần điều trị can thiệp và hồi sức tích cực. Điều trị can thiệp như đặt giá đỡ (stent), can thiệp qua da, thuốc tiêu huyết khối nhàm tái lập lưu thông lòng mạch.

Bệnh xơ vữa động mạch là căn bệnh thường gặp ở người cao tuổi. Vì thế khi mắc phải căn bệnh này thì bệnh nhân nên đến các trung tâm Y tế để thăm khám và điều trị bệnh kịp thời.

Nguồn: benhhoc.edu.vn