Cỏ nhọ nồi trong bài thuốc cổ phương có mặt trong các sách trị bệnh tại Việt Nam, Ấn Độ,… Nhọ nồi có thể dùng tươi hoặc sấy khô khi làm thuốc.

• Tiểu sử thần y tái thế Trung Quốc Hoa Đà
• Mách bạn bài thuốc y học cổ truyền trị đau nhức xương khớp
• Bài thuốc trị bệnh từ vị thuốc mẫu đơn bì

Cây cỏ nhọ nồi

Đặc điểm của cỏ nhọ nồi

Cây cỏ nhọ nồi còn biết đến với các tên gọi khác như cỏ nhọ nồi, mặc hán liên, hạn liên thảo hay cây cỏ mực. Vị thuốc trong y học cổ truyền này có tính hàn, vị chua, ngọt, lợi kinh vị, tỳ.

Theo tài liệu tại Ấn Độ, cỏ nhọ nồi được dùng làm thuốc bổ tổng quát, trị bệnh gan, vàng da, đau răng, ăn khó tiêu, giúp lành vết thương.

Tại Việt Nam, Viện Dược liệu từng nghiên cứu tác dụng cầm máu và độc tính của cỏ nhọ nồi cho thấy vị thuốc có khả năng chống lại tác dụng của dicumarin (thuốc chống đông), tăng trương lực tử cung, cầm máu ở tử cung,… Bên cạnh đó, cây thuốc còn dùng trong điều trị sốt xuất huyết, trị sưng gan, sưng bàng quang, sưng đường tiểu trị mụn nhọt đầu đinh, bệnh nha chu, bó ngoài giúp liền xương… hỗ trợ điều trị ung thư và nhiều bệnh khác.

Theo tài liệu của Trung Quốc, cỏ nhọ nồi dùng phối hợp với những vị thuốc khác chữa các bệnh ung thư như: ung thư tử cung, dạ dày, xương, họng, bạch huyết. Trong đó, để điều trị ung thư họng, người thầy thuốc chỉ dùng mỗi vị cỏ mực 50g tươi vắt nước cho người bệnh uống hàng ngày hoặc sắc nước uống.

Bài thuốc trị bệnh từ cỏ nhọ nồi

Thầy thuốc Hữu Định – giảng viên khoa Y học cổ truyền – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur sẽ giới thiệu đến bạn một số phương thuốc thường dùng cỏ nhọ nồi như sau:

Chi huân ẩm (thuốc nhức đầu): Cỏ nhọ nội 10g, xuyên khung 10g, thanh khao 6g, đương quy 12g, thục địa 12g. Sắc uống ngày 1 thang. Chữa huyết hư, nhức đầu.

Giảm phì ẩm (thuốc giảm béo): cỏ nhọ nội 15g, hãm với nước sôi, uống thay trà hằng ngày.

Tiêu khát ẩm (chữa người gầy mệt mỏi, tiểu đường): cỏ nhọ nội 10g, lư căn tươi 30g, mạch môn đông 10g, ô mai 5 quả, nam sa sâm 10g, nữ trinh tử 10g, ngọc trúc 10g. Sắc uống ngày một thang.

Cỏ nhọ nồi được sử dụng trong nhiều bài thuốc Đông y

Cánh niên an ẩm (thuốc cho phụ nữ mãn kinh: nhức đầu, phiền táo, ngủ không ngon giấc): Cỏ nhọ nội 9g, hoàng cầm 9g, hồng hoa 9g, đương quy 9g, sinh địa 12g, hoa cúc 9g, xuyên khung 6g, bạch thược 12g, nữ trinh tử 9g, ngưu tất 9g, lá dâu 9g. Sắc uống ngày 1 thang.

Thận viêm khang ẩm (chữa viêm thận mạn tính, viêm cầu thận, lưng đau triền miên): Cỏ nhọ nội 30g, xuyên khung 10g, tiểu kế 30g, thục địa 10g, xích thược 15g, đương quy 10g, bồ hoàng 15g, bạch thược 15g. Sắc uống ngày 1 thang.

Dưỡng âm điều kinh thang (thang bổ âm điều kinh): Cỏ nhọ nội 12g, thanh khao 10g, sinh địa 15g, nguyên sâm 10g, đan sâm 10g, bạch thược 10g. Sắc uống ngày 1 thang.

Lợi trọc thang (chữa viêm tuyến tiền liệt): Cỏ nhọ nội 15g, thục địa 15g, câu kỷ tử 15g, ích trí nhân 10g, đảng sâm 15g, thỏ ty tử 12g, hoàng kỳ 15g, nữ trinh tử 12g, tỏa dương 10g, thổ phục linh 24g, vương bất lưu hành 10g, đương quy 6g. Sắc uống ngày 1 thang.

Ích khí cố thận thang (chữa xuất huyết tử cung, thang ích khí bổ thận): Cỏ nhọ nội 30g, bạch thược 15g, hoàng kỳ 60g, thục địa 15g, kinh giới sao 10g, sinh địa 15g, nữ trinh tử 15g, phúc bồn tử 15g, thăng ma 6g. Sắc uống ngày một thang.

Tuy nhiên cần lưu ý rằng, những người bị đại tiện lỏng, sôi bụng viêm đại tràng mạn tính, không nên dùng cỏ nhọ nội. Mặt khác, dù cỏ nhọ nội không hạ huyết áp, không gây giãn mạch, nhưng có thể gây sẩy thai nên bạn cần tuân thủ những gì mà bác sĩ, thầy thuốc dặn và tuyệt đối không tự ý sử dụng.

Nguồn: benhhoc.edu.vn