Viêm đường tiết niệu là một trong những bệnh nhiễm khuẩn phổ biến nhất, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Vậy trong y học ứng dụng kháng sinh trong điều trị viêm đường tiết niệu như thế nào?

Hình ảnh mô phỏng hệ tiết niệu của con người

Dược sĩ các trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho hay: Bệnh viêm đường tiết niệu có thể xảy ra ở bất kỳ phần nào của hệ tiết niệu, bao gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Viêm đường tiết niệu thường được điều trị bằng kháng sinh, là liệu pháp chủ đạo giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh và ngăn ngừa biến chứng. Bài viết này sẽ đi sâu vào việc ứng dụng kháng sinh trong điều trị viêm đường tiết niệu, bao gồm các loại kháng sinh được sử dụng, cơ chế hoạt động, và những thách thức liên quan.

Cơ chế hoạt động của kháng sinh trong điều trị viêm đường tiết niệu

Kháng sinh điều trị viêm đường tiết niệu hoạt động theo nhiều cơ chế khác nhau để tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh. Các cơ chế chính bao gồm:

• Ức chế tổng hợp vách tế bào: Các kháng sinh nhóm beta-lactam như penicillin và cephalosporin ngăn cản vi khuẩn xây dựng và duy trì vách tế bào của chúng, dẫn đến sự phá vỡ và chết tế bào vi khuẩn.
• Ức chế tổng hợp protein: Aminoglycoside và tetracycline ngăn cản vi khuẩn sản xuất protein cần thiết cho sự phát triển và sinh sản.
• Ức chế tổng hợp axit nucleic: Quinolone và rifampicin ngăn cản vi khuẩn sao chép DNA và RNA, cần thiết cho sự sinh sản và duy trì hoạt động của chúng.
• Phá vỡ chức năng của tế bào: Nitrofurantoin tạo ra các sản phẩm phụ độc hại trong tế bào vi khuẩn, gây ra sự tổn thương và chết tế bào.

Nguyên nhân và triệu chứng của viêm đường tiết niệu

Viêm đường tiết niệu thường do vi khuẩn xâm nhập vào hệ tiết niệu từ bên ngoài cơ thể. Phổ biến nhất là vi khuẩn Escherichia coli (E. coli), sống trong ruột già và thường xâm nhập vào niệu đạo từ vùng hậu môn. Các triệu chứng của bệnh lý tiết niệu bao gồm:

• Cảm giác đau hoặc rát khi đi tiểu
• Cảm giác muốn đi tiểu liên tục nhưng chỉ đi được lượng nhỏ
• Nước tiểu có mùi hôi hoặc đục
• Đau vùng bụng dưới hoặc lưng
• Sốt và ớn lạnh (trong trường hợp nhiễm trùng lan lên thận)

Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đào tạo Cao đẳng Dược 

Các loại kháng sinh thường dùng trong điều trị viêm đường tiết niệu

Kháng sinh nhóm Beta-lactam

• Penicillin và các dẫn xuất

Penicillin và các dẫn xuất như amoxicillin, ampicillin thường được sử dụng để điều trị viêm đường tiết niệu do chúng có hiệu quả tốt đối với nhiều loại vi khuẩn Gram âm và Gram dương. Tuy nhiên, do tình trạng kháng kháng sinh ngày càng gia tăng, việc sử dụng các loại thuốc này cần được cân nhắc kỹ lưỡng.

• Cephalosporin

Cephalosporin là một nhóm kháng sinh beta-lactam khác, bao gồm các loại như cefalexin, ceftriaxone và cefuroxime. Nhóm thuốc này có phổ kháng khuẩn rộng và thường được sử dụng trong điều trị viêm đường tiết niệu, đặc biệt trong trường hợp nhiễm khuẩn nặng hoặc phức tạp.

Kháng sinh nhóm Quinolone

• Ciprofloxacin và Levofloxacin

Ciprofloxacin và levofloxacin là những loại kháng sinh nhóm quinolone được sử dụng phổ biến trong điều trị viêm đường tiết niệu, đặc biệt là nhiễm khuẩn phức tạp hoặc khi vi khuẩn kháng lại các loại kháng sinh khác. Quinolone có hiệu quả cao đối với vi khuẩn Gram âm, bao gồm E. coli.

Kháng sinh nhóm Sulfonamide

• Trimethoprim-Sulfamethoxazole (TMP-SMX)

Trimethoprim-sulfamethoxazole, còn được gọi là co-trimoxazole, là một kháng sinh phổ rộng thường được sử dụng để điều trị viêm đường tiết niệu. Thuốc này kết hợp hai thành phần, trimethoprim và sulfamethoxazole, giúp tăng cường hiệu quả kháng khuẩn.

Kháng sinh nhóm Aminoglycoside

• Gentamicin và Amikacin

Dược sĩ Cao đẳng Dược cho biết, Gentamicin và amikacin là các kháng sinh nhóm aminoglycoside, thường được sử dụng trong các trường hợp nhiễm khuẩn nặng hoặc khi vi khuẩn kháng lại nhiều loại kháng sinh khác. Tuy nhiên, do khả năng gây độc cho thận và thính giác, việc sử dụng aminoglycoside cần được theo dõi chặt chẽ.

Kháng sinh nhóm Nitrofurantoin

Nitrofurantoin là một kháng sinh được sử dụng chủ yếu trong điều trị viêm bàng quang cấp tính. Thuốc này ít được sử dụng cho các nhiễm khuẩn phức tạp hơn do không đạt được nồng độ cao trong máu và mô thận.

Thông tin chia sẻ chỉ mang tính chất tham khảo, người bệnh không áp dụng khi chưa được sự đồng ý của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế!

Nguồn:  benhhoc.edu.vn