Tìm hiểu công dụng chữa bệnh từ cây Cát Sâm

Cát sâm hay còn được gọi với tên khác là Sâm chuột, sâm nam hay ngưu đại lực. Đây là một vị thuốc Y học cổ truyền được sử dụng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh.

Cát sâm là loại cây thường mọc hoang

Mô tả thông tin sơ lược về cây Cát sâm

Cát sâm có tên khoa học là Milletia speciora Champ; thuộc họ Cánh Bướm (Fabaceae – Papilsionaceae). Cây Cát sâm là một loại cây nhỡ, có thân gỗ. Có cành mọc tựa, dài hàng mét.Thường cành non có nhiều lông mềm như nhung, màu trắng; sau nhẵn, màu nâu. Lá kép lông chim lẻ, cuống lá dài phủ đầy lông; lá cây chét hình mũi mác thuôn dài hoặc hình bầu dục, gốc hình tròn đầu nhọn, trên mặt màu lục sẫm, có lông ở gân, mặt dưới phủ lông dày màu trắng, gân lá thành mạng rất rõ. Cát sâm thường ra hoa vào tháng 7 đến tháng 9 hàng năm, hoa mọc thành cụm dạng chùy, chiều dài 10cm -25 cm, Có rất nhiều bông hoa màu trắng ngà. Lá hoa bắc dạng lá; đài hoa có răng hình tam giác, mặt ngoài có phủ đầy lông. Tràng của hoa nhẵn ở mặt ngoài; hoa có bộ nhụy 2 bó; bầu có lông. Cây ra quả tháng 10-12. Quả dạng dẹt, phủ lớp lông mềm, quả chứa 4-5 hạt có vỏ khá dày, và màu đen.

Theo tìm hiểu của các giảng viên Cao đẳng Dược tại Trường Cao đẳng Y dược TP HCM cho biết Cát sâm có vị ngọt, tính bình có tác dụng Làm thuốc mát Tỳ (tẩm gừng) bồi dưỡng cơ thể (tẩm mật), lợi tiểu (dùng sống). Dân gian thường dụng để chữa các bệnh như Dưỡng Tỳ, trừ hư nhiệt, bổ trung ích khí, nhiệt kết, đau đầu, đau bụng.

Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây Cát sâm

Cát sâm với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe con người

Chữa cảm nắng: Sâm sắn, mạch môn, cát căn, cam thảo đất – mỗi vị dùng 12g -20 g; sắc lấy nước uống. Có công dụng chữa cảm nắng với triệu chứng đổ mồ hôi, sốt nóng, ho khan; hoặc trẻ nhỏ bi nóng ấm về đêm, trằn trọc ngủ không yên.
Chữa cơ thể suy nhược, kém ăn: Cát sâm tẩm cùng nước gừng, đem sao vàng nhỏ lửa; ngày dùng 30 g, sắc nước 400ml, chỉ sắc còn 200 ml; chia uống 3 lần trong ngày.
Trị khát nước, nhức đầu, bí tiểu tiện: Cát sâm 30g, thái lát đem tẩm mật và sao vàng; sắc nước 400 ml, chỉ sắc còn 200 ml; chia uống 3 lần trong ngày.
Chữa ho khan, ho dai dẳng, cơ thể suy yếu, sốt khát nước: Cát sâm và mạch môn đều dùng 12 g, thiên môn và vỏ rễ dâu 8g; đun nước 400 ml, sắc chỉ 200ml; dùng chia 3 lần uống trong ngày.
Trị cảm sốt, khát nước: Cát sâm và cát căn 12 g, cam thảo 4g; nước 400ml, chỉ sắc còn 200 ml; chia uống 3 lần trong ngày.

Bác sĩ Y học cổ truyền Nguyễn Thị Thanh hiện đang là giảng viên tại Trường Cao đẳng Y dược TPHCM cho biết không phải âm hư, phổi ráo thì kiêng không dùng.