Tìm hiểu thông tin về bệnh nấm phổi gây ra bởi Aspergillus

Bệnh nấm phổi gây ra bởi nhiều tác nhân làm suy giảm tình trạng miễn dịch trong cơ thể. Vì thế tìm hiểu thông tin về căn bệnh này sẽ đem lại hiệu quả điều trị bệnh cao.

Tìm hiểu thông tin về bệnh nấm phổi gây ra bởi Aspergillus

Bệnh nấm phổi là căn bệnh hô hấp hình thành từ hậu quả của một tình trạng suy giảm miễn dịch: HIV, sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch như hóa chất điều trị ung thư, corticoid kéo dài, thuốc chống thải ghép, bệnh hệ thống hoặc nấm phát triển trên nền của một tổn thương phổi có trước như hang lao, giãn phế quản. Một trong ba loại nấm gây bệnh ở phổi thường gặp nhất là nấm Aspergillus.

Chẩn đoán xác định u nấm phổi

Các chuẩn đoán xác định u nấm phổi như sau:

– Lâm sàng:

Triệu chứng cơ năng và toàn thân có thể có một hoặc nhiều dấu hiệu lâm sàng sau: Sút cân, mệt mỏi, đau ngực, sốt cao 39 – 40⁰C; Ho ra máu (50 – 80%): Dây máu, thường tái phát nhiều lần, đôi khi ho ra máu nặng .
Xảy ra ở bệnh nhân tiền sử có lao phổi, điều trị hóa chất chống ung thư, bệnh nhân sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch dài ngày: Corticoid, thuốc chống thải ghép, bệnh nhân HIV.
Đôi khi tình cờ phát hiện thấy u nấm trên phim X quang phổi.

– Cận lâm sàng:

X quang phổi chuẩn: U nấm điển hình với tổn thương hình lục lạc gồm một hốc rỗng trong có chứa khối nấm đặc và một liềm khí ở phía trên của khối nấm.
Chụp cắt lớp vi tính ngực: Cho phép phát hiện rõ hơn tổn thương hang nấm hình lục lạc với liềm hơi ở phía trên có thể có kèm theo hoặc không các tổn thương khác (xơ co kéo, thoái hóa dạng kén, dày màng phổi nếu tổn thương sát màng phổi, đôi khi có hình ảnh calci hóa trong khối nấm).
Vi sinh: soi trực tiếp và/hoặc cấy đờm, dịch rửa phế quản phế nang tìm thấy nấm Aspergillus.

– Chẩn đoán phân biệt:

Áp xe phổi: Có dấu hiệu hộc mủ, có hình ảnh mức nước hơi trên X quang, đáp ứng tốt với điều trị kháng sinh.
Ung thư phổi áp xe hóa: Sinh thiết tổn thương thấy tổn thương ung thư.

Chẩn đoán xác định u nấm phổi

Chẩn đoán xác định nấm phế quản dị ứng

– Lâm sàng:

Triệu chứng của hen phế quản tiến triển từng đợt ở bệnh nhân có tạng atopi (eczema, dị ứng thức ăn, viêm mũi xoang dị ứng…).
Hen ở những bệnh nhân này thường nặng dai dẳng và thường phụ thuộc corticoid.
Trong cơn hen khám phổi thấy có ran rít ran ngáy.

– Cận lâm sàng:

Tổn thương thâm nhiễm ở phổi trên X quang, đôi khi có hình ảnh giãn phế quản ở những phế quản lớn.
Tăng bạch cầu ưa acid trong máu ngoại vi trên 500 mm³.
IgE trong máu tăng trên 2000 UI/ml.
Tìm thấy nấm Aspegillus và nhiều bạch cầu ưa acid trong đờm.

– Chẩn đoán phân biệt:

Viêm phế quản do nấm gây tắc nghẽn: Do xâm nhập của nấm Aspergillus vào khí quản và các phế quản ở gần ở người không có cơ địa dị ứng.
U hạt phế quản: Ho, khó thở rít, đau ngực, có ho máu, sốt, suy sụp toàn thân, X quang có những nốt đơn độc hoặc nhiều nốt, hình ảnh xẹp phổi, những khối hoại tử ở nhu mô phổi.
Viêm phổi tăng bạch cầu ái toan (hội chứng Churg Strauss, bệnh Carrington):Tổn thương thâm nhiễm ở phổi và tăng bạch cầu ái toan trong máu ngoại vi.
Bệnh phổi do ký sinh trùng: Có tổn thương thâm nhiễm ở phổi (hội chứng Loeffler).

Chẩn đoán xác định nấm phế quản dị ứng

Chẩn đoán xác định nấm phổi xâm nhập

– Lâm sàng:

Ở bệnh nhân có giảm bạch cầu hoặc suy giảm miễn dịch, có thể có một hoặc nhiều dấu hiệu: Sốt kéo dài dùng kháng sinh phổ rộng không đỡ, ho khan dai dẳng, giảm khi dùng corticoid, có thể ho ra máu mức độ nhẹ tới nặng. Đau ngực kiểu đau màng phổi, mệt mỏi, chán ăn, gầy sút cân.
Khám phổi: Thường nghèo nàn, đôi khi có ran nổ khu trú hoặc chỉ có hội chứng 3 giảm.

– Cận lâm sàng:

X quang phổi, chụp cắt lớp vi tính: Tổn thương dạng đám mờ hoặc nốt mờ mà có bóng xung quanh nốt mờ do chảy máu và có hoặc không có các tổn thương kiểu viêm phổi hoại tử hoặc nhiều ổ áp xe nhỏ. Đôi khi có tràn khí màng phổi, tràn dịch màng phổi.
Nội soi phế quản:Đôi khi có tổn thương viêm loét kèm giả mạc trắng trong lòng khí phế quản. Soi trực tiếp thấy sợi nấm và cấy được nấm Aspergillus từ dịch rửa phế quản phế nang.
Tìm thấy sợi nấm và xâm nhập của nấm trên mảnh sinh thiết qua nội soi phế quản hoặc trên bệnh phẩm sinh thiết xuyên thành ngực dưới hướng dẫn của chụp cắt lớp vi tính.

Dựa trên các chuẩn đoán bệnh u nấm phổi, các bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị cho từng bệnh nhân.

Nguồn: benhhoc.edu.vn