Y học cổ truyền có rất nhiều bài thuốc hay với những công dụng điều trị tuyệt vời, trong đó bao gồm viêm đường hô hấp.

• Tiểu sử thần y tái thế Trung Quốc Hoa Đà
• Mách bạn bài thuốc y học cổ truyền trị đau nhức xương khớp
• Bài thuốc trị bệnh từ vị thuốc mẫu đơn bì

Theo y học cổ truyền, viêm đường hô hấp cấp thuộc bệnh ôn dịch (bệnh tuyền nhiễm lây lan). Điều trị thường dùng 2 bài thuốc kinh điển sau: Ngân kiều tán và Tang cúc ẩm.

Viêm đường hô hấp cấp

Ngân kiều tán trị viêm đường hô hấp cấp

Bài Ngân kiều tán gồm: cát cánh 8 – 12g, liên kiều 12g, trúc diệp 8g, đạm đậu xị 12g, kinh giới 8g, ngưu bàng tử 12g, bạc hà 8g, ngân hoa 12g, cam thảo 4 g. Sắc uống ngày 1 thang. Chú ý không sắc quá lâu, sắc khi mùi thơm bốc ra thì thôi.

Tác dụng: thanh nhiệt giải độc, thấu biểu. Trị viêm đường hô hấp trên, viêm phế quản cấp, cảm cúm, ho gà, sởi, viêm amidan…

Gia giảm: Nếu sốt cao, thêm: hoàng cầm 10g, chi tử 12g để thanh lý nhiệt.

Nếu bệnh nhân đau đầu, gia thêm: mạn kinh tử 12g, bạch tật lê 12g.

Nếu ho nhiều, gia thêm: tiền hồ 8g, hạnh nhân 8g, thổ bối mẫu 12g để chỉ ho.

Nếu khát nhiều, gia thêm: mạch môn 12g, thiên hoa phấn 8g để chỉ khát.

Nếu họng sưng đau, gia thêm xạ can 6g, bản lam căn 12g, để tiêu sưng giảm đau.

Bài thuốc Tang cúc ẩm và Ngân kiều tán có tác dụng trị viêm đường hô hấp trên, cảm cúm, sởi và ho gà. Tuy nhiên, bài Tang cúc ẩm tác dụng thanh nhiệt giải độc nhẹ hơn so với bài Ngân kiều tán nhưng lại mạnh hơn về mặt lợi phế chỉ khái.

Tang cúc ẩm trị viêm đường hô hấp cấp

Bài Tang cúc ẩm gồm: tang diệp 12g, bạc hà 4g, hạnh nhân 8 – 12g, cúc hoa 12g, liên kiều 12g, cát cánh 8 – 12g, cam thảo 4g, lô căn 8 – 12g. Sắc uống ngày 1 – 2 thang.

Tác dụng: Thanh nhiệt, chỉ khái, tuyên phế. Hay được dùng trị bệnh viêm đường hô hấp trên, cảm cúm, viêm phổi do phong nhiệt gây sốt, ho, viêm não, mề đay, ho gà…

Vị thuốc tang diệp trong bài thuốc điều trị hô hấp cấp

Gia giảm: Nếu ho có đờm, gia thêm: thổ bối mẫu 12g, qua lâu nhân 8g để thanh phế hóa đờm (tiêu đờm).

Nếu khó thở, ho khí lại nghịch lên, gia thêm: tô tử 12g, ngưu bàng tử 12g, thổ bối mẫu 12g, để tăng tác dụng thông phế giáng nghịch.

Trường hợp đờm có dính máu, gia thêm: thiên thảo 8g, bạch mao căn 12g, trắc bách diệp sao đen 8g để lương huyết chỉ huyết.

Nếu ho có đờm vàng hay lưỡi đỏ, thêm hoàng liên 8g, hoàng cầm 8g, trúc lịch 12g, tang bạch bì 12g, để thanh nhiệt hóa đờm.

Theo tài liệu của Trung Quốc tổng kết mà trang Bệnh học – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur tìm hiểu: bài thuốc Tang cúc ẩm gia giảm đã dùng điều trị cho bệnh nhân cúm 50 ca, kết quả: sau 2 ngày uống, 86,5% hạ sốt; sau 4 ngày hết sốt (Quảng đông trung y 2,1959).

Bên cạnh đó, trong điều trị viêm kết mạc cấp, dùng bài thuốc Tang cúc ẩm, thêm ngân hoa 12g, vị bồ công anh 12g, hoàng liên 8g cho kết quả tốt (Xích cước y sinh tạp chí 2, 1977).

Điều trị ho gà và trị ban sởi, dùng bài thuốc Tang cúc ẩm đều có kết quả tốt (Trung cấp y san 1,1960 và Trung y tạp chí 2,1959).

Trị viêm não Nhật Bản, dùng bài thuốc Tang cúc ẩm, gia thêm thạch cao 12g, ngưu bàng tử 12g, ngân hoa 12g, kết quả tốt (Sơn đông y san 3,1968).

Đó là 2 bài thuốc y học cổ truyền hay sử dụng để điều trị các bệnh thuộc về ôn bệnh, hỗ trợ đắc lực cho việc chữa các bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus gây ra.

Hiện vẫn chưa có vắc-xin đặc hiệu hoặc thuốc kháng virus mà chỉ sử dụng thuốc điều trị triệu chứng. Do đó biện pháp phòng ngừa luôn được đề cao, mọi người cần tích cực tham gia phòng bệnh theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Khi phát hiện các triệu chứng của bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để kịp thời xử lý.

Nguồn: suckhoedoisong – benhhoc.edu.vn