Bệnh viêm não tự miễn có thể liên quan đến kháng thể kết nối với protein trên hoặc bên trong tế bào thần kinh. Vậy nguyên nhân, triệu chứng và điều trị bệnh viêm não tự miễn là gì?

Bệnh viêm não tự miễn: Nguyên nhân, triệu chứng và điều trị

Nguyên nhân và cơ chế bệnh viêm não tự miễn

Bác sĩ Anh Tú – giảng viên Cao đẳng Y Dược TP.HCM tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ: Bệnh viêm não tự miễn là tình trạng xuất phát từ sự mất khả năng của hệ thống miễn dịch phân biệt giữa kháng nguyên bên ngoài và tự kháng nguyên. Tự kháng nguyên, ban đầu là một phần của cơ thể, bất ngờ trở thành “kẻ xâm lược,” khiến hệ thống miễn dịch tấn công chúng, gây ra hiện tượng bệnh tự miễn. Đây là một dạng bệnh viêm não, khi hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào tế bào và mô khỏe mạnh trong não hoặc tủy sống. Đây là một bệnh hiếm, có biến động phức tạp và có thể dẫn đến nhiều thay đổi nhanh chóng về sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần.

Cơ chế gây bệnh của viêm não tự miễn là sự tương tác giữa kháng thể cùng với protein trên hoặc bên các trong tế bào thần kinh. Những protein đặc biệt có vai trò quan trọng trong việc truyền tín hiệu giữa các tế bào thần kinh cũng được xác định có thể bị ảnh hưởng trong quá trình này. Trong một số trường hợp các bệnh thường gặp thì bệnh viêm não tự miễn có thể kết nối với bệnh ung thư (hội chứng cận ung thư – paraneoplastic syndrome). Các nghiên cứu vẫn đang tiếp tục giải thích lý do tại sao một số kháng thể cụ thể lại tấn công tế bào khỏe mạnh trong cơ thể. Đồng thời, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng rối loạn tự miễn này thường xuất hiện ngẫu nhiên, đặc biệt ở những người không có tiền sử gia đình về bệnh viêm não tự miễn.

Triệu chứng của căn bệnh viêm não tự miễn là gì?

Triệu chứng liên quan đến thần kinh:

1. Suy giảm trí nhớ và suy giảm tình trạng nhận thức ngắn hạn.
2. Xuất hiện cử động bất thường.
3. Co giật.
4. Vấn đề về giữ thăng bằng, nói chuyện, hoặc thị lực bị ảnh hưởng.
5. Yếu đuối tay, chân.
6. Vấn đề về giấc ngủ, như khó ngủ và rối loạn giấc ngủ.

Triệu chứng tâm thần:

1. Rối loạn tâm thần.
2. Biểu hiện tăng động, thích gây hấn.
3. Hành vi liên quan đến tình dục bất thường.
4. Cơn hoảng loạn.
5. Hành vi cưỡng chế.
6. Trạng thái hưng phấn hoặc sợ hãi quá mức.
7. Biểu hiện ảo giác và ảo tưởng.
8. Hội chứng căng trương lực hoặc hội chứng catatonia.

Triệu chứng của bệnh viêm não tự miễn thường phát triển từ vài ngày đến vài tuần. Bệnh có thể tiến triển nhanh chóng, đưa đến mất ý thức và thậm chí hôn mê. Đáng chú ý, vấn đề tâm thần kéo dài (trong nhiều tháng hoặc nhiều năm) không phải là biểu hiện của bệnh viêm não tự miễn.

Khi được thăm khám, bệnh nhân bị viêm não tự miễn thường có những triệu chứng sau:

Bắt đầu từ tuần thứ ba, các kết quả từ việc chụp phim cộng hưởng từ (MRI) não và xét nghiệm dịch lấy từ thủy tinh thể dọc theo cột sống (dịch não tủy) có thể réveal những biểu hiện không bình thường. Xét nghiệm có thể chỉ ra sự hiện diện của kháng thể NMDA (Anti-N Methyl-D-aspartate), một trong những yếu tố gây ra bệnh viêm não tự miễn.Những thông tin này từ quá trình thăm khám và các xét nghiệm giúp xác định và đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh viêm não tự miễn để có kế hoạch điều trị hiệu quả.

Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đào tạo Cao đẳng Y Dược năm 2024

Phương pháp điều trị bệnh viêm não tự miễn

Bác sĩ tại các trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội chia sẻ: Bệnh viêm não tự miễn hiện nay trong Y khoa vẫn chưa có phác đồ điều trị cụ thể. Hiện nay, các phương pháp điều trị chủ yếu tập trung vào kiểm soát và giảm nhẹ các triệu chứng của bệnh. Dưới đây là một số thông tin liên quan đến khả năng chữa khỏi và phương pháp điều trị:

1. Phương pháp điều trị hiện tại:
   • Sử dụng corticosteroid và các thuốc ức chế miễn dịch như Immunoglobulin (IVIg) để kiểm soát viêm não.
   • Thở máy và các biện pháp hỗ trợ đời sống như máy lọc máu thường được áp dụng trong các trường hợp nghiêm trọng.
2. Thời gian điều trị:
   • Thời gian điều trị viêm não tự miễn dự kiến kéo dài ít nhất khoảng 3 tháng.
   • Cần theo dõi viêm não tự miễn và đánh giá tình trạng sức khỏe thường xuyên.
3. Khả năng tái phát:
   • Có khả năng tái phát, khoảng 1/5 trẻ em mắc bệnh có thể trải qua các đợt tái phát.
4. Điều trị tổng thể:
   • Sử dụng corticosteroid và thuốc ức chế miễn dịch để kiểm soát viêm não.
   • Loại bỏ khối u nếu có, giúp cải thiện đáng kể tình trạng bệnh.
   • Phục hồi chức năng bằng các liệu pháp về thể chất và ngôn ngữ.
5. Điều trị tại viện:
   • Trong trường hợp nghiêm trọng, đặc biệt là khi xuất hiện hôn mê, co giật, cần điều trị tại các khoa chăm sóc tích cực với các biện pháp hỗ trợ đời sống và điều trị chuyên sâu.

Hầu hết trẻ em và những người trẻ tuổi có khả năng phục hồi thần kinh khá tốt, tuy nhiên, thời gian phục hồi có thể kéo dài và phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Các triệu chứng của bệnh có thể cải thiện theo thời gian, đặc biệt là về vận động, co giật, và nhận thức.

Nguồn VINMEC, thông tin chỉ mang tính chất tham khảo!

Tổng hợp bởi benhhoc.edu.vn