Đa niệu là tình trạng cơ thể sản xuất và bài tiết nước tiểu nhiều hơn bình thường, thường vượt qua 2 lít mỗi ngày. Hãy tìm hiểu thông tin về đa niệu trong bài viết sau đây!
Đa niệu: Nguyên nhân và điều trị như thế nào?
1. Đa niệu là gì?
Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM cho hay, trong điều kiện bình thường, một người trưởng thành thải ra từ 1,2 đến 1,7 lít nước tiểu mỗi ngày nếu là nam và từ 1,1 đến 1,5 lít nếu là nữ. Đa niệu có thể gây ra nhiều phiền toái, nhất là khi xảy ra vào ban đêm, buộc bệnh nhân phải thức dậy nhiều lần để đi tiểu.
2. Đa niệu sinh lý và đa niệu bệnh lý
Đa niệu sinh lý thường do lượng nước nhập vào cơ thể quá nhiều, chẳng hạn như khi uống nhiều nước hoặc được truyền nhiều dịch. Cơ thể duy trì cân bằng dịch bằng cách đào thải lượng nước dư thừa qua đường tiết niệu. Trong trường hợp này, nếu giảm lượng nước đưa vào, tình trạng đa niệu sẽ chấm dứt. Khi chẩn đoán đa niệu sinh lý, các xét nghiệm nước tiểu không phát hiện bất thường, không có đường (glucose) trong nước tiểu và tỷ trọng nước tiểu trên 1,005.
Đa niệu bệnh lý liên quan đến các bệnh lý thường gặp như tiểu đường, đái tháo nhạt, các bệnh lý cấp tính hoặc yếu tố tâm thần. Trong trường hợp này, lượng nước tiểu hàng ngày vẫn vượt quá mức bình thường ngay cả khi lượng nước đưa vào không nhiều.
3. Các nguyên nhân gây đa niệu bệnh lý
- Tiểu đường
Tiểu đường là nguyên nhân phổ biến nhất gây đa niệu. Đây là tình trạng đường huyết tăng cao thường xuyên, dẫn đến tam chứng kinh điển của tiểu đường: ăn nhiều, uống nhiều, đái nhiều nhưng vẫn gầy đi và giảm cân. Chẩn đoán tiểu đường dựa trên các tiêu chuẩn sau:
-
- Đường máu lúc đói ≥ 7 mmol/l (126 mg/dL), thực hiện hai lần vào buổi sáng sớm.
- Đường máu bất kỳ trong ngày ≥ 11,1 mmol/l (200 mg/dL) kèm triệu chứng của đái tháo đường.
- Sau 2 giờ làm nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống, glucose huyết tương ≥ 7 mmol/l (126 mg/dL).
- Nồng độ HbA1C ≥ 6,5%, điều kiện là bệnh nhân không bị thiếu máu.
- Đái tháo nhạt
Đái tháo nhạt là tình trạng cơ thể không thể duy trì cân bằng nước, dẫn đến tiểu nhiều (trên 2 lít/ngày) và khát nước nhiều. Xét nghiệm đường máu bình thường nhưng nước tiểu không có đường và tỷ trọng nước tiểu giảm dưới 1,005. Nếu giảm lượng nước uống vào, tình trạng đa niệu không giảm mà còn có thể dẫn đến mất nước nghiêm trọng.
- Đa niệu sau một số bệnh lý cấp tính
Giai đoạn hồi phục sau một số bệnh lý cấp tính như viêm gan cấp, suy thận cấp hoặc sau ghép thận có thể dẫn đến đa niệu. Trong trường hợp này, tỷ trọng nước tiểu trên 1,005 và triệu chứng giảm dần khi bệnh cấp tính được điều trị khỏi hoàn toàn.
- Đa niệu do yếu tố tâm thần
Rối loạn tâm thần có thể dẫn đến uống nhiều nước và gây ra đái tháo. Tỷ trọng nước tiểu trong trường hợp này vẫn trên 1,005. Khi giảm lượng nước uống vào, tình trạng đa niệu sẽ giảm theo.
4. Chẩn đoán đa niệu
Bác sĩ tại các trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội chia sẻ: Chẩn đoán đa niệu bệnh lý cần tiến hành các xét nghiệm và kiểm tra để xác định nguyên nhân cụ thể. Các xét nghiệm bao gồm đo đường máu, kiểm tra tỷ trọng và thành phần nước tiểu, và kiểm tra các chỉ số sinh hóa khác. Bác sĩ cũng cần lấy bệnh sử chi tiết và đánh giá thói quen uống nước, dùng thuốc lợi tiểu, và các triệu chứng khác liên quan.
Người bệnh gặp tình trạng đa niệu cần thăm khám và điều trị ngay
5. Điều trị đa niệu
Điều trị đa niệu phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Dưới đây là một số hướng điều trị chính:
- Tiểu đường
Điều trị tiểu đường bao gồm kiểm soát đường huyết qua chế độ ăn uống, tập thể dục, và dùng thuốc (insulin hoặc thuốc uống hạ đường huyết). Việc tuân thủ điều trị giúp kiểm soát các triệu chứng và giảm thiểu đa niệu.
- Đái tháo nhạt
Điều trị đái tháo nhạt tập trung vào duy trì cân bằng nước bằng cách uống nước đủ lượng và, nếu cần, dùng thuốc như desmopressin để kiểm soát lượng nước tiểu.
- Sau bệnh lý cấp tính
Đa niệu sau bệnh lý cấp tính thường tự giảm khi bệnh chính được điều trị khỏi. Trong thời gian này, việc theo dõi và duy trì cân bằng nước là quan trọng.
- Do yếu tố tâm thần
Điều trị yếu tố tâm thần bao gồm thay đổi hành vi và, nếu cần, dùng thuốc điều trị rối loạn tâm thần. Tư vấn tâm lý cũng có thể giúp kiểm soát thói quen uống nước quá nhiều.
6. Lưu ý quan trọng
Người bệnh cần chú ý tự theo dõi các triệu chứng bất thường của mình và đến gặp bác sĩ khi có dấu hiệu đa niệu. Việc tự ý dùng thuốc hoặc nhịn uống nước để giảm tiểu nhiều có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như mất nước nghiêm trọng và nguy hiểm đến tính mạng.
Đa niệu là tình trạng phổ biến có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác nhau. Việc chẩn đoán và điều trị kịp thời giúp ngăn ngừa các biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và duy trì lối sống lành mạnh.
Thông tin chia sẻ chỉ mang tính chất tham khảo, người bệnh không áp dụng khi chưa được sự đồng ý của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế!
Nguồn: benhhoc.edu.vn