Bệnh tự miễn là tình trạng bệnh lý xảy ra do hệ thống miễn dịch của cơ thể mất khả năng phân biệt các kháng nguyên bên ngoài và tự kháng nguyên của cơ thể do đó sinh ra các phản ứng miễn dịch giữa kháng thể với chính tự kháng nguyên.

• Người bệnh gan nhiễm mỡ nên ăn gì?
• Tìm hiểu thông tin về bệnh viêm gan virus A
• Hỏi đáp bệnh học về viêm điểm bám gân và mô mềm quanh khớp

Bệnh lý tự miễn và những điều cần biết

Cơ chế bệnh sinh

Theo các bác sĩ giải đáp bệnh học chuyên khoa cho biết, cơ chế bệnh sinh của các bệnh tự miễn phụ thuộc vào các bệnh lý cụ thể. Bình thường trong thời kì bào thai các thành phần của cơ thể đã tiếp xúc với hệ nội mô, về sau khi cơ thể tiếp xúc lại sẽ nhận biết được đây là các tự kháng nguyên của cơ thể và không xảy ra phản ứng miễn dịch, đó là tính dung nạp miễn dịch. Tính dung nạp miễn dịch này làm phát sinh bệnh tự miễn trong các trường hợp sau:

–   Có sự trùng hợp ngẫu nhiên giữa kháng nguyên lạ với một thành phần của cơ thể từ đó xảy ra phản ứng miễn dịch kháng thể chống các cấu trúc của cơ thể đó, gặp trong bệnh lý thấp tim sau nhiễm liên cầu tan máu nhóm A (do chất hexosamine có trong liên cầu cũng có trong gluco protein ở van tim, vì vậy kháng thể kháng liên cầu cũng kháng luôn van tim)

–   Tác động của nhiễm độc, nhiễm khuẩn và các chấn thương thì một số tế bào của cơ thể bị tổn thương và câu trúc bị thay đổi trở thành vật lạ, điều này dẫn đến sự nhận diện sai lầm của kháng thể đến các cấu trúc mới này và sinh ra phản ứng chống lại, ví dụ viêm gan virus

–   Do một số bộ phận của cơ thể máu không tiếp xúc trực tiếp trong quá trình bào thai nên các tế bào miễn dịch không đến được, khi các tế bào này xuất hiện trong máu (ví dụ chấn thương) thì nó đóng vai trò như thành phần lạ và sinh ra phản ứng miễn dịch của cơ thể chống lại. Ví dụ trong bệnh nhân mắt, khi bị tổn thương một bên làm xuất hiện kháng thể chống lại luôn mắt kia gây nên bệnh viêm mắt giao cảm

Trong trường hợp các tế bào miễn dịch của cơ thể suy yếu khả năng kiểm soát thì các tế bào này sẽ phát triển và sản xuất ra các kháng thể chống lại các thành phần vốn đã quen thuộc với cơ thể. Ví dụ bệnh lí hệ võng nội mô thường sẽ kèm theo thiếu máu tan huyết do xuất hiện các kháng thể hồng cầu tự sinh ra.

Đặc điểm các bệnh lí tự miễn

Đặc điểm các bệnh lí tự miễn

Bệnh lí tự miễn là bệnh thường gặp ở những người có lứa tuổi từ 20-40 tuổi, trẻ nhỏ và người già thì ít gặp hơn, bệnh xảy ra ở nữ nhiều hơn nam, thường có yếu tố di truyền, do đó bệnh có tính chất gia đình. Bệnh tiến triển mạn tính và bùng phát theo từng đợt dai dẳng, tổn thương có thể khu trú hoặc tổn thương hệ thống phụ thuộc vào các phản ứng miễn dịch xảy ra như thế nào. Bệnh nguyên không rõ ràng, tuy nhiên các nghiên cứu chỉ ra những yếu tố làm tăng nặng tình trạng bệnh bao gồm các bệnh lí nhiễm độc, nhiễm trùng cấp, mạn và những thời kì biến đổi tâm sinh kí và thể chất của con người, các tác nhân vật lý như ánh nắng, hay sau sử dụng một số thuốc sẽ làm phát sinh hoặc tăng nặng tình trạng bệnh. Bệnh đáp ứng khá tốt với một số thuốc ức chế miễn dịch nhất là corticoid.

Không có bất cứ tiêu chuẩn chung nào cho chẩn đoán các bệnh lý tự miễn, tuy nhiên các bệnh lý này rất dễ nhận biết trên lâm sàng, cộng với một số xét nghiệm gợi ý hướng đến bệnh tự miễn như giảm hồng cầu không rõ nguyên nhân, tốc độ lắng máu tăng, tăng gama globulin. Để chẩn đoán chính xác cần dựa trên sự phát hiện các tự kháng thể, các kháng thể càng đặc hiệu càng chính xác và điều này chỉ thực hiện được ở các trung tâm chuyên sâu và có kĩ thuật cao.

Nguồn: benhhoc.edu.vn