Bưởi là một loại cây ăn quả được trồng phổ biến ở nước ta, không những thế Bưởi còn là một vị thuốc Đông y được áp dụng vào nhiều bài thuốc y học cổ truyền. Sau đây các lương y tại trường Cao đẳng Y dược TPHCM xin chia sẻ sơ lược về công dụng của loại cây ăn quả đặc biệt này.

• Giúp bạn ăn ngon, tiêu hóa tốt đó là công dụng của Vối
• Khám phá công dụng chữa bệnh từ thảo dược Diệp hạ châu
• Chữa bệnh bằng Cây bàng liệu bạn đã biết?

Bất ngờ với công dụng chữa bệnh thần kỳ từ Bưởi

Thông tin sơ lược về cần biết về cây Bưởi

Bưởi có tên khoa học là Citrus grandis (L.) Osbeek (C. maxima (Burm.) Merr., C. decumana Merr.), thuộc họ Cam – Rutaceae. Cây to cao từ 5m-10m hoặc hơn; chồi non có lông mềm; cành có gai nhỏ dài đến 7cm. Lá rộng hình trái xoan, tròn ở gốc, mép nguyên, có khớp trên cuống lá; cuống lá có cánh rộng. Cụm hoa chùm ở nách lá, gồm 7-10 hoa to, màu trắng, rất thơm. Quả to, hình cầu và cầu phẳng, đường kính 15cm -30 cm, màu vàng hay hồng tùy thứ. Cây ra hoa, kết quả hầu như quanh năm, bưởi thường ra hoa vào tháng 3 đến tháng 5 và cho quả vào tháng 8 đến tháng 11 dương lịch hàng năm. Bưởi được trồng khắp nơi ở nước ta, người ta thường thu hái những quả chín vào mùa thu-đông, đem phơi trong râm rồi gác bếp; khi dùng rửa qua cho sạch, gọt lấy lớp vỏ the ở ngoài. Lá thu hái quanh năm, dùng tươi hay phơi trong râm. Dịch quả được ép từ ruột quả chín.

Theo tìm hiểu của các giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM tại trường Cao đẳng Y dược TPHCM cho biết trong bưởi có chứa một số thành phần hóa học như: Vỏ quả ngoài rất giàu chất narin-gosid, do đó có vị đắng , trong vỏ có tinh dầu, tỷ lệ 0,80% -0,84 %; quả chứa 0,5 % tinh dầu; trong lá cũng có tinh dầu. Tinh dầu vỏ bưởi chứa d-limonen, a- pinen, linalol, geraniol, citral; còn có các alcol, pectin, acid citric. Dịch quả chín có nhiều chất bổ dưỡng: nước 89%, glucid 9 %, protid 0,6 %, lipid 0,1 % và các khoáng Ca 20mg %, P 20mg%, K 190mg %, Mg 12mg%, S 7 mg% và Na, Cu, Cl, Fe, Mn… Có các vitamin (tính theo mg%) C 40, B 0,07, B2 0,05 PP 0,3 và tiền sinh tố A 0,1. 100 mg dịch quả cung cấp cho cơ thể 43 calo.

Một vài bài thuốc chữa bệnh áp dụng với Bưởi

Bưởi và những bài thuốc chữa bệnh thần kỳ

• Trị cảm cúm, sổ mũi, nhức đầu, sốt cao, ngạt mũi, không ra mồ hôi: Lá bưởi 50 g, lá sả 20 g, lá hương nhu 20 g, lá tre 20 g. Tất cả cho vào nồi, bịt kín miệng đun sôi 5 phút rồi đem xông.
• Trị viêm loét dạ dày hành tá tràng: Hạt bưởi để cả vỏ cứng 100 g, rửa sạch cho vào cốc thủy tinh to, rót 200 ml nước sôi, đậy kín, ủ nóng trong 2-3 giờ. Hạt bưởi sẽ tiết ra chất nhầy làm cho cốc nước đặc, sánh như cháo, gạn bỏ hạt uống nước sau bữa ăn 2 tiếng. Uống liên tục đến khi hết đau thì thôi.
• Trị chướng bụng buồn nôn: Bưởi 1 quả (bỏ hạt, ép lấy nước), trần bì 9 g, gừng tươi 6 g, thêm đường đỏ nấu lên rồi uống. Bưởi chữa đái đường, béo phì và tim mạch Bưởi chứa nhiều Vitamin, nhất là vitamin C. Gần đây, các nhà khoa học còn phát hiện trong nước bưởi có chứa insulinl; có thể làm hạ đường huyết. Mỗi ngày ăn một quả bưởi chua sẽ có tác dụng rất tốt cho những người mắc bệnh đái đường, béo phì và người mắc bệnh tim mạch.
• Trị chứng ho lâu ngày ở người già: Cùi bưởi và đường phèn đun chín, mỗi ngày uống 50g -100g.
• Chữa ho khan: Vỏ bưởi nghiền thành bột, đun nóng với ngư tinh (bán ở các hiệu thuốc bắc), ngày uống 4 lần, mỗi lần 3g-6 g.
• Trị tức ngực đau sườn, giải uất trong gan: Dùng vỏ một quả bưởi còn nguyên, đem nướng cháy rồi cạo vỏ, cho vào nước sạch ngâm một ngày cho hết đắng. Sau đó cắt thành miếng rồi cho vào đun với nước, khi gần chín cho 2 củ hành vào, thêm muối, dầu ăn, dùng ăn kèm trong bữa ăn.
• Chữa họng ngứa, ho, đờm loãng màu trắng: Bưởi đào 10 g, trộn với đường và nước, ép lấy nước, thay nước chè.
• Trị đầy bụng, ăn uống không tiêu, đau bụng: Vỏ bưởi khô sao vàng thơm 12 g, vỏ quýt sao thơm 12 g, gừng tươi 3 lát. Tất cả sắc với 300 ml nước lấy 100 ml, chia làm 2 lần uống nóng trong ngày.
• Trị phụ nữ có thai hay nôn ọe: Bưởi 5-8 quả, bỏ vỏ hạt, vắt lấy đường đun nhỏ lửa cho sôi, thêm vào 500g mật ong, 100g đường kính, 10ml nước gừng tươi, đun thành dạng sền sệt rồi cho vào lọ dùng dần. Mỗi lần một thìa canh pha với nước sôi, ngày uống 2 lần.
• Chữa ho nhiều đờm: Múi bưởi bỏ hạt, cắt nhỏ cho vào bình miệng rộng, đổ rượu ngập rồi đun cho nhừ, trộn thêm mật ong, thỉnh thoảng xúc một thìa ngậm trong miệng.
• Chữa chứng ăn không tiêu: Vỏ bưởi rửa sạch, gọt vỏ lớp ngoài cùng rồi cắt thành sợi, đổ đường trắng vào ngâm trong một tuần, mỗi lần uống 15 g, ngày 2-3 lần.
• Chữa phù thũng: Vỏ bưởi đào, Mộc thông, Bồ hóng mỗi vị 20-30g, Diêm tiêu 12 g, Cỏ bấc 8 g, sắc lấy nước uống mỗi ngày 2 lần vào lúc đói và ăn một khẩu mía trước và sau khi uống thuốc. Kiêng muối và chất mặn.
• Trị sản giật phù thũng, cùng các trường hợp phù thũng: Vỏ Bưởi khô và ích mẫu bằng nhau tán nhỏ uống mỗi lần 8g với rượu vào lúc đói. Hoặc dùng mỗi vị 20g -30g sắc lấy nước uống.