Cà rốt là một loại củ ăn quả được dùng để chế biến trong nhiều món ăn, thức uống, nhưng ít ai biết rằng Cà rốt còn là một loại tiên dược với công dụng trị bệnh hiệu quả.

• Công dụng chữa bách bệnh từ cây thuốc Hoàng cầm
• Tìm hiểu công dụng chữa thần kỳ từ cây Củ cốt khí
• Khám phá công dụng chữa bệnh từ Hành đỏ

Cà rốt với nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe con người

Mô tả thông tin sơ lược về cây Cà rốt

Cà rốt có tên khoa học là Daucus carota L. ssp sativus Hayek, thuộc họ khoa học: Thuộc họ Hoa tán – Apiaceae và có tên gọi khác là củ cải đỏ. Cà rốt là loại cây thảo sống 2 năm. Lá cắt thành bản hẹp. Hoa tập hợp thành tán kép; trong mỗi tán, hoa ở chính giữa thì không sinh sản và màu tía , còn các hoa sinh sản ở chung quanh thì màu trắng hay hồng. Hạt Cà rốt có vỏ gỗ và lớp lông cứng che phủ.

Theo Y học cổ truyền, Củ Cà rốt có tính hơi ấm, vị ngọt cay, có tác dụng hạ khí bổ trung, yên ngũ tạng, tăng tiêu hóa, làm khoan khoái trong bụng. Hạt có vị đắng cay, tính bình, có tác dụng sát trùng, tiêu tích. Công dụng Cà rốt có các tính chất: bổ, tiếp thêm chất khoáng, trị Thiếu máu (nó làm tăng lượng hồng cầu và huyết cầu tố) làm tăng sự miễn dịch tự nhiên, là yếu tố sinh trưởng kích thích sự tiết sữa, làm cho các mô và da trẻ lại. Nó còn giúp điều hòa ruột (chống ỉa chảy và đồng thời nhuận tràng), chống thối và hàn vết thương ở ruột , lọc máu, làm loãng mật , trị ho, trị giun và hàn liền sẹo.

Thành phần hóa học có trong cây Cà rốt

Về thành phần hóa học, các giảng viên Cao đẳng Xét nghiệm tại Trường Cao đẳng Y dược TP HCM cho biết cà rốt là một trong những loại rau quý nhất được các các thầy thuốc trên thế giới đánh giá cao về giá trị dinh dưỡng và chữa bệnh đối với con người. Cà rốt giàu về lượng đường và các loại vitamin cũng như năng lượng. Các dạng đường tập trung ở lớp vỏ và thịt nạc của củ; phần lõi rất ít. Vì vậy củ cà rốt có lớp vỏ dày, lõi nhỏ mới là củ tốt. Trong 100 g ăn được của Cà rốt, theo tỷ lệ % có: nước 88,5; glucid 8,8; protid 1,5; cellulose 1,2; chất tro 0,8. Muối khoáng có trong Cà rốt như kalium, đồng, calcium, sắt, phosphor, bor, brom, mangan, magnesium, molipden… Đường trong Cà rốt chủ yếu là đường đơn (như fructose, glucose) chiếm tới 50% tổng lượng đường có trong củ, là loại đường dễ bị oxy hóa dưới tác dụng của các enzym trong cơ thể; các loại đường như levulose và dextrose được hấp thụ trực tiếp. Trong Cà rốt có rất nhiều vitamin D, C, E và các vitamin nhóm B; ngoài ra, nó còn chứa nhiều chất caroten (cao hơn ở Cà chua); sau khi vào cơ thể, chất này sẽ chuyển hoá dần thành vitamin A, vitamin của sự sinh trưởng và tuổi trẻ. Từ hạt Cà rốt, người ta chiết xuất được chất Docarin (còn gọi là cao hạt Cà rốt).

Cà rốt và một vài tác dụng dược lý

Về tác dụng dược lý, cà rốt có khả năng điều tiết cơ năng sinh lý của cơ thể, tăng cường thể chất, giải độc, nâng cao năng lực miễn dịch, kháng khuẩn, làm hạ đường máu, dự phòng tích cực các bệnh lý do thiếu vitamin A, xơ vữa động mạch, cao huyết áp, đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim. Gần đây, nhiều công trình nghiên cứu đã chứng minh cà rốt còn có tác dụng chống lão hóa và dự phòng tích cực bệnh lý ung thư.

Bài thuốc chữa bệnh áp dụng với Cà rốt

Ngạc nhiên với công dụng chữa bệnh của cây Cà rốt

1. Trị giun sán: Bột Cà rốt 12-18 g, dùng trong ngày.
2. Trị trẻ nhỏ lên sởi: Củ cà-rốt, củ mã thầy (còn gọi là củ năn, bột tê), mỗi thứ 150-200 g, rau mùi 100g, sắc lấy nước uống thay trà trong ngày. Thứ trà này có tác dụng tốt trong việc hỗ trợ điều trị bệnh sởi, thường áp dụng vào thời kì cuối, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, dưỡng tâm sinh tân.
3. Chữa Ỉa chảy trẻ em Dùng bột Cà rốt khô 50 g, hoặc Cà rốt tươi 500g, nước 1 lít, nấu thành xúp. Những ngày đầu bị ỉa chảy, mỗi ngày ăn 100-150 ml trên 1 kg thân nặng, ăn làm 6 bữa (nếu truyền hoặc uống nước thì bớt lượng súp Cà rốt tương ứng); những ngày sau cho ăn kèm với sữa mẹ, trọng lượng xúp cà rốt giảm dần (Lê Minh).
4. Trị ho khan: Củ cà-rốt rửa sạch, ăn sống, nhai nuốt dần, ăn nhiều lần trong ngày.
5. Trị sau khi ốm kém ăn, uể oải, suy yếu: Cà rốt khô, thái mỏng, tẩm mật sao 30g, cây Vú bò thái miếng phơi khô, tẩm mật sao, Hoài sơn sao, mỗi vị 24g. Mạch môn chẻ đôi bỏ lõi sao, Ngưu tất, Thổ tam thất (Nam truật) mỗi vị 12g, sắc lấy nước uống. Uống thuốc có cà rốt thì ăn ngon miệng, da thịt được tươi nhuận hồng hào, đại tiện điều hoà, phân thành khuôn mà không táo bón (Lê Trần Đức).
6. Trị ho gà: Củ cà-rốt 200g, táo tầu (hồng táo, đại táo) 12 quả, nước 1500 ml, sắc còn 500ml, hòa thêm chút đường phèn vào cho dễ uống, uống 3 lần/ngày, liên tục trong 10 ngày. Hoặc có thể dùng 500 g củ cà-rốt, ép lấy nước, thêm chút đường phèn vào rồi hấp nóng lên, uống ngày 2-3 lần. Bài thuốc này có tác dụng kiện tỳ, sinh tân, giải độc, … Thường sử dụng như 1 biện pháp hỗ trợ trong việc điều trị bệnh ho gà ở trẻ nhỏ.

Bên cạnh những lợi ích mà cà rốt mang lại thì các dược sĩ, giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM tại Trường Cao đẳng Y dược TPHCM cũng khuyến cáo cho các bạn đọc rằng không cho trẻ ăn cà rốt liên tục trong nhiều ngày liền có thể gây ngộ độc. Còn đối với người lớn không nên uống quá 3 cốc nước ép cà rốt trong 1 tuần có thể gây bệnh vàng da, vàng mắt. Ngoài ra không nấu cà rốt quá kỹ ở nhiệt độ cao vì nitrat trong cà rốt có thể biến thành nitri gây hại cho cơ thể con người.